เมื่อก้าวเข้าวัย 30 สิ่งหนึ่งที่เห็นชัดขึ้นบนใบหน้าก็คือริ้วรอยตามบริเวณต่างๆ ที่มาจากความเครียด มลภาวะ และการขยับใบหน้าที่มากเกินไป จะไปทำหัตถการก็อาจจะต้องศึกษากันให้รอบครอบ แต่วันนี้อะเครุมีสกินแคร์ที่ยืนหนึ่งเรื่องริ้วรอยผู้คนนิยมใช้กันตลอด นั่นก็คือ เรตินอล มาดูกันว่าจะมีแบรนด์ไหนที่เหมาะกับผิวของเรา ใช้แล้วผิวไม่ระคายเคืองบ้าง
เรตินอลคืออะไร
เรตินอล (Retinol) คือกรดอนุพันธ์วิตามินเอชนิดหนึ่งที่จัดเป็นสารออกฤทธิ์ (Active Ingredient) ที่ออกฤทธิ์แรงและรวดเร็ว มักพบในกลุ่มสกินแคร์ในกลุ่มชะลอวัย ชื่อของเรตินอลมักมีชื่อเรียกที่หลากหลายทั้ง เรตินอล (Retinol) เรตินอยด์ (Retinoid) เรติโนอิค แอซิด (Retinoic Acid) หรือเตรติโนอิน (Tretinoin) ทั้งนี้เรตินอลนั้นมีอยู่หลากหลายกลุ่มแยกตามอนุพันธุ์ของวิตามินเอออกไป จึงมีชื่อเรียกที่ต่างกันรวมทั้งให้ผลลัพธ์และความแรงในระดับที่แตกต่างกันออกไปด้วย
เรตินอลช่วยอะไรบ้าง
เรตินอลถือเป็นสารตัวเด็ดที่วงการสกินแคร์นิยมใช้เพื่อฟื้นฟูริ้วรอยต่างๆ บนใบหน้าของเรา เมื่อเรามีอายุมากขึ้น ผิวเราจะเกิดริ้วรอย เรตินอลตัวนี้แหละที่จะเข้าไปช่วยซ่อมแซมผิวของเรา แต่ก็ยังช่วยปัญหาผิวด้านอื่นๆ อีกด้วย
- กระตุ้นการสร้างคอลลาเจนใต้ชั้นผิว เมื่ออายุเพิ่มมากขึ้น คอลลาเจนในชั้นผิวของเราก็จะค่อยๆ หายไป ทำให้เกิดริ้วรอย เรตินอลจะช่วยกระตุ้นการสร้างคอลลาเจนให้ริ้วรอยดูตื้นขึ้น
- ผลัดเซลล์ผิว ก่อนที่เรตินอลจะค่อยๆ ซึมลงไปกระตุ้นการสร้างคอลลาเจนในชั้นผิว เรตินอลจะมีกระบวนการผลัดเซลล์ผิวเก่าทิ้งไป พร้อมฟื้นฟูเซลล์ผิวใหม่ขึ้นมา
- ผิวละเอียด เรียบเนียน เมื่อเซลล์ผิวเก่าถูกผลัดทิ้ง หมายความว่ากลุ่มสิวอุดตันหรือสิ่งอุดตันในรูขุมขนจะถูกขจัดออกไปด้วย ทำให้ผิวของเราดูเนียนละเอียด และกระชับขึ้นหลังจากใช้เรตินอล
รีวิว 12 เซรั่มเรตินอล พร้อมบอกลาริ้วรอยก่อนวัย 30+
1. Kiehl’s
Retinol Fast Release Wrinkle-Reducing Night Serum
เรตินอล Kiehl’s ขวดสีม่วงตัวนี้ถือว่าเป็นเซรั่มที่ยืนหนึ่งเลยก็ว่าได้ เนื่องจากมีความแรงไม่มากและเหมาะสำหรับมือใหม่ในการเริ่มใช้ เนื้อคล้ายเจล ทาแล้วซึมเข้าผิวค่อนข้างไวและผิวมีความชุ่มชื้นหลังทาแต่ไม่รู้สึกเหนอะหนะหรือมันเยิ้มเหมือนกับครีม นอกจากจะช่วยลดริ้วรอยเล็กน้อยได้แล้ว ยังเด่นเรื่องการทำให้ผิวเนียนนุ่มและเรียบเนียนด้วย
| ผลิตภัณฑ์ | Kiehl’s Retinol Fast Release Wrinkle-Reducing Night Serum |
| จุดเด่น | ● Retinol บริสุทธิ์ 0.3% ● เซรั่มเนื้อเจล ● ซึมเข้าผิวไว ● ชุ่มชื้นยาวนาน |
| ราคา/ปริมาณ | 4,050 บาท/ 28 มล. |
| พิกัด | เคาน์เตอร์ Kiehl’s |
Kankamon Pat: ตอนนี้ผิวหน้าเราแข็งแรงขึ้นมาก ริ้วรอยที่เคยมีก็จางลง ผิวที่เคยแห้งตอนนี้ก็ชุ่มชื่นขึ้น แต่งหน้าติดทน
Facebook
2. Clinique Smart Clinical Repair Wrinkle Correcting Serum
Clinique Smart Clinical Repair Wrinkle สำหรับตัวนี้เค้ามาในไลน์ที่ช่วยลดริ้วรอยทั้งนั้น เซรั่มสูตรนี้เป็นสูตรอ่อนโยน สามารถใช้ได้ทุกวันทั้งตอนเช้าและเย็น ทาลงผิวแล้วไม่เกิดการระคายเคืองหรือผิวลอก พร้อมทั้งยังมอบความชุ่มชื้นให้กับผิวทำให้หมดกังวลปัญหาผิวลอกหลังจากใช้เรตินอลไปได้เลย
| ผลิตภัณฑ์ | Clinique Smart Clinical Repair Wrinkle Correcting Serum |
| จุดเด่น | ● เรตินอลสูตรอ่อนโยน ● เซรั่มเนื้อเหลว ● ทาได้เช้าและเย็น ● เพิ่มความชุ่มชื้นให้แก่ผิว |
| ราคา/ปริมาณ | 2,950 บาท/ 30 มล. |
| พิกัด | เคาน์เตอร์ Clinique |
Wannita Kumnui: ผิวนุ่ม แล้วก็โดยรวมเนียนขึ้น ที่เห็นชัดของเอมจะเป็น “หน้าผากที่ผิวละเอียดขึ้นมากกก”
3. innisfree Retinol Cica Repair Ampoule
innisfree Retinol Cica Repair Ampoule เรตินอลฝั่งสายเกา พี่อะเครุชอบตัวนี้มากเพราะมีการคัดสรรค์ส่วนผสมที่จบทุกปัญหาของการใช้เรตินอล เพราะเวลาเราใช้เรตินอลแล้วมักจะมีปัญหาผิวระคายเคือง เค้าเลยใส่สารสกัดจากใบบัวบกมาให้เพื่อปลอบประโลมผิว และความรุนแรงของเรตินอลก็อยู่ในระดับที่มือใหม่ใช้ได้ทุกวัน เนื้อเซรั่มมีความเข้มข้นกำลังพอดี ใครมองหาสกินแคร์คุณภาพดี ตัวนี้ควรค่าแก่การตำสุดๆ
| ผลิตภัณฑ์ | innisfree Retinol Cica Repair Ampoule |
| จุดเด่น | ● เรตินอลสูตรอ่อนโยน ● เซรั่มเนื้อใส ● ช่วยปลอบประโลมผิว ● เหมาะสำหรับผิวบอบบาง แพ้ง่าย |
| ราคา/ปริมาณ | 1,300 บาท/ 30 มล. |
| พิกัด | เคาน์เตอร์ innisfree |
Gamiiz Orankitjaroen: แกมชอบเนื้อเขามากๆ ให้ความชุ่มชื้น ไม่ทำให้ผิวมันขึ้น อ่อนโยนสุดๆ ไม่มีน้ำหอม ไม่มีแอลกกอฮอล์
Facebook
4. Gravich Retinol Complex Concentrate Serum
เซรั่มเรตินอลราคาดี ส่วนผสมหลากหลาย ครบจบในขวดเดียวอีกหนึ่งตัวที่อยากแนะนำคือแบรนด์ Gravich ตัวนี้ใช้เรตินอล คอมเพล็กซ์คือมีกรดวิตามินเอหลายชนิดรวมกัน มีเปอร์เซนต์สูงแต่ไม่รุนแรง พร้อมลดปัญหาผิวหมองคล้ำได้อีกเพราะมีสารสกัดจาก Niacinamide ใช้แล้วผิวไม่แห้งกร้าน ขวดเดียวแต่สารสกัดครอบคลุม
| ผลิตภัณฑ์ | Gravich Retinol Complex Concentrate Serum |
| จุดเด่น | ● Retinol Complex 1.7% ● มี Niacinamide ● ลดอาการผิวอักเสบ ● ช่วยเติมน้ำให้ผิว |
| ราคา/ปริมาณ | 590 บาท/ 30 มล. |
| พิกัด | Shopee และ Lazada |
เมียหมอขอรีวิว: ผิวช่วงหน้าแก้มละเอียดขึ้น ผิวอวบอิ่ม มีน้ำมีนวล ดูสุขภาพดี แล้วแต่ความที่เค้าทำสูตรออกมาได้อ่อนโยน เราสามารถใช้ทาบริเวณลำคอได้ด้วยนะคะ
Facebook
5. Vichy Lifeactiv Pure Retinol Serum
เซรั่มเรตินอลที่เพิ่งเปิดตัวในปีนี้ Vichy Lifeactiv Pure Retinol Serum มาด้วยเนื้อเจลเหลวๆ สีขาวขุ่น ทาแล้วทิ้งความหนึบอยู่บนผิวแต่เมื่อเวลาผ่านไปสักพักก็ซึมเข้าผิวได้ดีและยังทำให้ผิวชุ่มชื้น นอกจากจะมีเรตินอลเป็นส่วนผสมหลักแล้วยังมีโพรไบโอติกส์ใส่มาเพื่อให้ผิวดียิ่งขึ้นไปอีก เรียกได้ว่าเป็นเซรั่มเรตินอลเนื้อดีอีกตัวที่น่าใช้มากๆ
| ผลิตภัณฑ์ | Vichy Lifeactiv Pure Retinol Serum |
| จุดเด่น | ● Retinol 0.2% ● เหมาะกับริ้วรอย ร่องลึก ● มีโพรไบโอติกส์ แฟรคชั่นส์ ● ช่วยปลอบประโลมและผลัดเซลล์ผิว |
| ราคา/ปริมาณ | 1,900 บาท/ 30 มล. |
| พิกัด | Shope, Lazada และร้านขายยาชั้นนำ |
Beau Si: ถ้าหวังผลเรื่องริ้วรอยก็ต้องใช้ไปสักพักเพื่อเห็นผลที่ชัดเจนยิ่งขึ้น ส่วนตัวเรารู้สึกว่าเทคเจอร์ผิวดีขึ้น จะเห็นได้ชัดบริเวณข้างแก้ม และหน้าผากเลยค่ะ
Facebook
6. La Roche-Posay Retinol B3 Serum
เซรั่มเรตินอลจาก La Roche-Posay ตัวนี้ให้เรตินอลมาจัดการปัญหาริ้วรอยถึง 2 ชนิดด้วยกัน พร้อมเพิ่มวิตามินบี 3 เพื่อเสริมความแข็งแรงทำให้ผิวเราเจอกับเรตินอลแล้วไม่บอบบางหรืออ่อนแอลง ใช้แล้วหน้าไม่แห้งกักเก็บความชุ่มชื้นได้ดี เป็นอีกหนึ่งเรตินอลแบรนด์เวชสำอางที่มีสารสกัดน่าไว้ใจหายห่วง
| ผลิตภัณฑ์ | La Roche-Posay Retinol B3 Serum |
| จุดเด่น | ● มีเรตินอล 2 รูปแบบ ● มีวิตามิน B3 ● ไม่ระคายเคืองผิว ● ช่วยให้ผิวแข็งแรงขึ้น |
| ราคา/ปริมาณ | 1,600 บาท/ 30 มล. |
| พิกัด | Shope, Lazada และร้านขายยาชั้นนำ |
Netty Beauty life: ข้อดีของตัวนี้คือ texture เซรั่มเหลวที่เบาสบายผิว ชุ่มชื้นมาก ซึ่งเรามักหา texture แบบนี้ยากเหมือนกัน
Facebook
7. COSRX The Retinol 0.1 Cream
COSRX The Retinol 0.1 Cream เรตินอลจากแบรนด์ฝั่งเกาหลีที่ราคาถูกและมีคุณภาพดี ตัวนี้จะมาในรูปแบบหลอด มีเนื้อครีมทาง่าย ไม่หนักผิวเหมือนกับมอยส์เจอร์ไรเซอร์ทั่วไป ใส่ความเข้มข้นมาในระดับ 0.1 % มือใหม่วัยเข้าใกล้ 30 ใช้ได้หายห่วง ด้วยความที่เป็นครีมจึงมีคุณสมบัติเพิ่มความยืนหยุ่นให้ผิวได้ดีและฟื้นฟูเซลล์ผิวที่เสื่อมสภาพให้กลับมาสุขภาพดีได้ด้วย
| ผลิตภัณฑ์ | COSRX The Retinol 0.1 Cream |
| จุดเด่น | ● Retinol บริสุทธิ์ 0.1% ● เนื้อครีมบางเบา ● เพิ่มความยืดหยุ่นให้กับผิว ● ฟื้นฟูผิวที่เสื่อมสภาพ |
| ราคา/ปริมาณ | 550 บาท/ 20 มล. |
| พิกัด | Shope และ Lazada |
l*****_: เป็นครั้งแรกของการใช้ retinol เลย ตำยี่ห้อนี้เพราะดูรีวิวว่าอ่อนโยนเหมาะกับผู้ที่เริ่มใช้ ลองใช้มา 3 สัปดาห์แล้ว ไม่แพ้ใดๆ
Shopee
8. mesoestetic post-peel 1% retinol concentrate
สกินแคร์ฝั่งยุโรป mesoestetic ตัวนี้มาพร้อมกับเรตินอล 1% ซึ่งถือว่ามีความเข้มข้นสูงพอสมควร เหมาะกับคนที่อาจจะมีริ้วรอยลึกและเยอะ ใครที่ผิวบอบบางแพ้ง่ายหรือไม่แน่ใจ พี่อะเครุต้องขอให้ผ่านก่อน แต่ถ้าใครคุ้นชิ้นกับเรตินอลมาแล้วสักพักก็จัดไปเลย ตัวนี้ยังช่วยกักเก็บน้ำในผิวของเราทำให้ใช้แล้วไม่ตังกังวลเรื่องผิวลอกเลย
| ผลิตภัณฑ์ | mesoestetic post-peel 1% retinol concentrate |
| จุดเด่น | ● Retinol 1% ● ช่วยให้ผิวยืดหยุ่น ● ค่า pH 6 ● ช่วยกักเก็บน้ำให้ผิว |
| ราคา/ปริมาณ | 5,490 บาท/ 100 มล. |
| พิกัด | เคาน์เตอร์ mesoestetic |
Montaya Pahuchon:เอาเป็นว่าคนผิววัยคุณแม่ชอบมากนะคะ ผิวดูละเอียดมากขึ้น หลุมเล็กๆ ตรงจมูกตื้นขึ้น ริ้วรอยเล็กๆ ไม่ค่อยเพิ่ม ริ้วรอยหนักๆ ยังไม่มาค่ะ
Facebook
9. DRUNK ELEPHANT A-Passioni Retinol Skincare Cream
DRUNK ELEPHANT A-Passioni Retinol Skincare Cream เซรั่มเนื้อเหลว ทาแล้วซึมไว มาพร้อมกับความเข้มข้นถึง 1% สำหรับแบรนด์นี้แล้วไม่ต้องห่วงเรื่องส่วนผสมที่ก่อให้เกิดอันตรายเพราะสกินแคร์ของเค้าไม่ใส่น้ำหอมหรือสารแต่งสีและกลิ่น คำแนะนำคือเซรั่มเรตินอลขวดนี้เหมาะแก่การใช้ผสผมกับสกินแคร์สูตรอื่นๆ ของแบรนด์ ไม่แนะนำให้ใช้เดี่ยวๆ น้าเพราะน้องเข้มข้นและแรงพอตัวเลย
| ผลิตภัณฑ์ | DRUNK ELEPHANT A-Passioni Retinol Skincare Cream |
| จุดเด่น | ● Retinol 1% ● เนื้อครีมเข้มข้น ● ช่วยให้ผิวเฟิร์ม ● ปรับผิวให้เรียบเนียน |
| ราคา/ปริมาณ | 2,980 บาท/ 30 มล. |
| พิกัด | Sephora และ เคาน์เตอร์ DRUNK ELEPHANT |
ทัศนียา: เป็นครีมอีกตัวที่ขาดไม่ใด้ ใช้แล้วหน้าดูสว่างขึ้น
Sephora
10. IT Cosmetic
Hello Results Wrinkle-Reducing Daily Retinol Serum-in-Cream
IT Cosmetic เรตินอลมาในรูปแบบกระปุกแต่เป็นเนื้อที่ค่อนข้างแปลกใหม่ที่พี่อะเครุชอบมากคือกึ่งเจลกึ่งครีม ทาแล้วไม่เหลวเกินไปแต่ก็ไม่เข้มข้นจนมันเยิ้ม ที่สำคัญซึมไว ทาก่อนนอนรับรองไม่มีติดหมอน ส่วนความเข้มข้นนั้นใส่มาที่ 0.2% สามารถใช้ได้เรื่อยๆ ทุกวัน นอกจากนี้ใส่ Ceramide สารสำคัญที่ให้ความชุ่มชื้นแก่ผิวมาอีก กระปุกเดียวได้ครบทั้งลดริ้วรอยและแก้ผิวแห้ง
| ผลิตภัณฑ์ | IT Cosmetic Hello Results Wrinkle-Reducing Daily Retinol Serum-in-Cream |
| จุดเด่น | ● Retinol 0.2% ● เนื้อครีมกึ่งเจล ● สามารถใช้ได้ทุกวัน ● มี Ceramide |
| ราคา/ปริมาณ | 2,800 บาท/ 50 มล. |
| พิกัด | Sephora |
Niebnumlieb: เราชอบทาตอนก่อนนอนหรือใครสะดวกตอนเช้าก็ได้นะคะแต่อย่าลืมทากันแดดน้าา
Facebook
11. ELIXIR Enriched Wrinkle Cream
ELIXIR Enriched Wrinkle Cream ครีมที่มีคุณสมบัติโดดเด่นในเรื่องการลดริ้วรอยโดยเฉพาะบริเวณรอบดวงตา ใช้แล้วผิวเราจะโกลว์สวย ดูอิ่มน้ำ และมีออร่าขึ้น เรตินอลของ ELIXIR ในหลอดนี้ใช้เรตินอลบริสุทธิ์แต่ความพิเศษคือสามารถใช้ได้ทุกวัน ทั้งเช้าและเย็นโดยที่ไม่ต้องกลัวว่าจะแพ้หรือแรงเกินไป เพราะทางแบรนด์ออกแบบให้สกินแคร์เป็น Every day skincare ใช้ทุกวันผิวสวยทุกวันไปอีก
| ผลิตภัณฑ์ | ELIXIR Enriched Wrinkle Cream |
| จุดเด่น | ● มี Pure Retinol ● มี Hyaluronic Acid ● ช่วยกระตุ้นคอลลาเจน ● สามารถใช้ได้ทุกวัน |
| ราคา/ปริมาณ | 2,700 บาท/ 15 มล. |
| พิกัด | เคาน์เตอร์ ELIXIR |
Tangmo Mirei: หลังจากที่ใช้มาระยะนึงรู้สึกว่าร่องความกระชับขึ้นมาก
Facebook
12. No7 Advanced Retinol 1.5% Complex Night Concentrate
เซรั่มเรตินอลจาก No7 รวบรวมเรตินอลหลากหลายอนุพันธ์ไว้เพื่อช่วยกู้ผิวที่ขาดคอลลาเจน มีความเข้มข้น 1.5% ถือว่าเป็นความเข้มข้นที่ไม่แรงจนเกินไปเนื่องจากไม่ได้เป็นเรตินอลบริสุทธิ์ เนื้อครีมมีความเข้มข้นและให้ความชุ่มชื้นแก่ผิวได้ดี ใครที่กำลังมองหาเรตินอลที่ราคาไม่แรงมาก และไม่ชอบการใช้เรตินอลเพียวๆ แนะนำสูตรนี้ใช้ตอนกลางคืนก่อนนอนได้เลย
| ผลิตภัณฑ์ | No7 Advanced Retinol 1.5% Complex Night Concentrate |
| จุดเด่น | ● Retinol Complex 1.5% ● เนื้อครีมเข้มข้น ● คงความชุ่มชื้นให้ผิว ● ใช้ตอนกลางคืนเท่านั้น |
| ราคา/ปริมาณ | 1,469 บาท/ 30 มล. |
| พิกัด | Boots |
Earnice’s Story: ส่วนตัวไม่มีการแพ้และระคายเคืองเลย เนื้อเรตินอลเป็นครีมบางเบา สบายผิว แล้วก็ไม่มีน้ำหอมและแอลกอฮอลล์
Facebook
วิธีเริ่มใช้เรตินอลสำหรับมือใหม่
เซรั่มเรตินอลหรือสกินแคร์ที่มีส่วนผสมของเรตินอลนั้น ไม่เหมือนกับสกินแคร์ทั่วไปที่เราสามารถประโคมลงผิวได้อย่างเต็มที่ อย่างที่พี่อะเครุบอกไปว่าเรตินอลเป็นสารออกฤทธิ์ที่ออกฤทธิ์ไวและค่อนข้างแรง แต่ถ้ามือใหม่อยากได้วิธีการใช้เรตินอลอย่างปลอดภัย ไม่แพ้ มาอ่านตรงนี้ได้เลย
- เลือกใช้จากความเข้มข้นน้อย ใครที่ไม่เคยใช้เรตินอลมาก่อน เมื่อเห็น % ความเข้มข้นของแล้วอาจจะรู้สึกว่าน้อย แต่จริงๆ แล้วความเข้มข้นน้อยก็ออกฤทธิ์แรงไม่เบาเลยค่ะ สำหรับคนที่ไม่เคยใช้เรตินอลมาก่อน แนะนำให้เริ่มใช้จาก 0.025% ก็เพียงพอแล้ว ถ้าหากเริ่มจากความเข้มข้นสูงหน้าอาจจะเกิดอาการแสบ คัน เป็นผื่นแดง และผิวลอกได้
- ใช้เท่าปริมาณครึ่งเมล็ดถั่วเขียว การใช้เรตินอลนั้น ไม่นิยมใช้เยอะ ถ้าหากใช้เท่าเมล็ดถั่วเขียวอาจจะทำให้หน้าของเราเกิดอาการแพ้และแสบได้ ดังนั้นควรลดปริมาณลงครึ่งหนึ่งและเน้นทาจุดที่มีริ้วรอย แต่ถ้าต้องการทาทั่วหน้าให้ใช้เท่าเมล็ดถั่วเขียวถือว่าเพียงพอแล้ว
- ใช้วันเว้นวัน เมื่อได้ความเข้มข้นที่เหมาะกับผิวแล้ว ภายในสองอาทิตย์แรกควรใช้วันเว้นวันเพื่อให้ผิวเราปรับตัวเข้ากับเรตินอลและไม่เกิดอาการระคายเคือง
- ทาด้วยเทคนิคแซนด์วิช สุดท้ายนี้ถ้าใช้แล้วยังมีอาการแสบอยู่ ให้หันมาใช้เทคนิคแซนด์วิชโดยทาวันเว้นวัน คือทามอยส์เจอร์ไรเซอร์ที่มีความเข้มข้นลงผิวเพื่อเป็นการรองพื้น จากนั้นทาเรตินอลลงบนผิว และทามอยส์เจอร์ไรเซอร์ตัวเดิมทับอีกหนึ่งชั้น วิธีนี้จะช่วยให้เรตินอลซึมเข้าผิวได้ช้าลงและลดอาการระคายเคืองได้ดี
คำเตือน: คุณแม่ตั้งครรภ์หรือให้นมบุตรไม่สามารถใช้เรตินอลได้ทุกกรณีนะคะ
ในทุกวันนี้เราเจอทั้งความเครียดตั้งแต่วัยมัธยม เมื่อเครียดแล้วทำให้เรานอนไม่หลับ ออกไปข้างนอกยังเจอกับมลภาวะต่างๆ ไม่แปลกใจเลยที่ริ้วรอยจะมาได้ก่อนวัย 30 เซรั่มเรตินอลก็ถือเป็นอีกตัวช่วยหนึ่งที่ดูแลผิวเบื้องต้นได้ แต่สาวๆ ไม่ควรหวังผลว่าริ้วรอยจะหาย 100% เหมือนกับการทำหัตถการนะคะ
